Kısas-ı Enbiya ve Tarih-i Hulefa II. Cilt

Savaş ve Barış; kaleme alındığı ?ağın, coğrafyanın sınırlarını aşan ve neredeyse t?m d?nya dillerine ?evrilen, evrensel niteliğe sahip bir başyapıttır. Eser; yaşamın anlamını arayan, manevi sırra erişmek isteyen her insanın mutlaka okuması gereken klasikler arasındadır. 1805-1812 yılları arasında Rus halkı, birtakım savaşlara d?hil olmaktadır. Fiziki savaş cephede s?rd?r?l?rken asıl ve belki de daha zorlayıcı olan savaş, bizzat insanların i?inde verilmektedir. Bir tarafta işgal altında olan vatanı savunmaya ?alışan ordu, diğer tarafta ise l?ks yaşamlarından taviz vermeyen sosyete toplumu bulunmaktadır. Aslında silahlar, asıl olarak insan ile insani değerler arasında ?ekilmektedir. Dolayısıyla bu savaşın kazananı da kaybedeni de yine kişinin kendisi olacaktır. Savaş ve Barış; okurunu tarih sahnesinin detaylarına tanık ederken perde arkasını da g?stererek ger?ek bir “savaş”ın ve daima bulunması ?mit edilen “barış” arayışının i?erisine ?ekecektir. Bu arayışın yolu ise mutlaka iyilik ve sonsuz sevginin keşfinden ge?ecektir. “Aşk, ?l?m? engelliyor. Aşk, hayattır. Hayattan anladığım her şeyi, sevdiğim i?in anlıyorum ancak. Her şey, sevdiğim i?in vardır. Her şey yalnızca aşkla birbirine bağlanır. Aşk, Tanrı’dır. ?lmek; benim i?in, aşkın bir par?ası i?in evrensel kaynağa d?nmektir.”

Yazar, ?evirmen ve romancı olan Şemsettin Sami, edebiyatın bir?ok t?rleriyle ilgilenmiştir. T?rk edebiyatının ilk yerli romanı olan Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat adlı eseri ?nce Hadika gazetesinde yayımlanmaya başlamış, daha sonra kitaplaştırılmıştır. Yazar, Tanzimat D?nemi’nin en ?nemli eserleri arasında yer alan bu romanıyla, toplumdaki kadın erkek eşitsizliğini ?zellikle evlenme kurumu ?zerinden eleştirmiş; gen?lerin birbirini tanımadan evlenmesinin, kadının bir mal, bir eşya gibi g?r?nmesinin ailelerde yol a?tığı facialara değinmiştir. Eserde, Talat ve Fitnat’ın aşkı da bu ?er?evede işlenmiş, kavuşmak i?in t?rl? sıkıntılara g?ğ?s geren bu iki ?şık gen? trajik bir sona doğru s?r?klemiştir. "Bizi hi? insan sırasına koymazlar! Babalarımızın istedikleri adamlara bizi hediye verircesine verirler; o adamların tabiatını sormazlar; biz o adamlarla ge?inecek miyiz orasını hi? d?ş?nmezler. Bize bir defa 'Filan adamı koca ister misin?' yahut 'Kimi koca istersin?' diye bir sormak yok. Bize derler: ‘İşte seni filan adama vereceğiz.’ Biz s?k?t ederiz ama g?nl?m?z ne der?"

Bir ?lkede meydana gelen her t?rl? değişim, toplumu derinden etkiler ve her bireyin yaşamına ayrı ayrı n?fuz eder. Değişimin yankıları n?fuz ettiği her bireyde farklı bir karşılık bulur ve kimileri y?celip g?klere taşınırken kimileri yery?z?nde insan eliyle inşa edilmiş cehennemlere mahk?mdur. Fransız Devrimi, işte tam da b?yle k?kl? bir d?n?ş?m?n aracısıdır. Yery?z? mahk?mlarının g?klere ulaşabilmesi ise ancak kolayca g?ğe ?ıkmışların aşağı eğilerek yardım ellerini uzatmalarıyla m?mk?n olacaktır. Victor Hugo, Sefiller’de Fransız Devrimi’nin topluma yansıyan t?m etkilerini; g?ky?z?n? olduğu gibi yery?z?n?, ?i?ekli bah?elerini olduğu gibi yer altı ?ukurlarını, kendi idealinde geliştirdiği d?zen ile birleştirerek g?zler ?n?ne serer. Ana karakteri Jean Valjean, bu yolculukta ?amurlu ?ukurları da bulutların ?zerindeki saadet tarhlarını da okur i?in tecr?be eder. Victor Hugo, iyiye ve doğruya y?nelik atılan her adımın kişiyi g?ky?z?ne yaklaştıracağını ve kişi bu denli yaklaşmışken bir yardım elinin mutlaka kendisine uzatılacağını bilir. Jean Valjean’a uzatılan el, şimdi Sefiller’in satırlarında y?z?n? g?ğe d?nm?ş olan okurlarına uzatılmaktadır. "İnsan ne kadar isteyebilirse o kadar yok etmek istiyorum insanoğlunun yazgısını; k?leliği mahk?m ediyorum, yoksulluğu kovuyorum, bilgisizliği okutuyorum, hastalığı tedavi ediyorum, geceyi aydınlatıyorum ve kine, d?şmanlığa d?şmanım. İşte ne olduğum ve işte 'Sefiller'i ni?in yazdığım. D?ş?nceme g?re 'Sefiller' temelinde kardeşlik ve ?atısında ilerleme olan bir kitaptan başka bir şey değildir. Şimdi yargılayın beni." Victor Hugo

Bir ?lkede meydana gelen her t?rl? değişim, toplumu derinden etkiler ve her bireyin yaşamına ayrı ayrı n?fuz eder. Değişimin yankıları n?fuz ettiği her bireyde farklı bir karşılık bulur ve kimileri y?celip g?klere taşınırken kimileri yery?z?nde insan eliyle inşa edilmiş cehennemlere mahk?mdur. Fransız Devrimi, işte tam da b?yle k?kl? bir d?n?ş?m?n aracısıdır. Yery?z? mahk?mlarının g?klere ulaşabilmesi ise ancak kolayca g?ğe ?ıkmışların aşağı eğilerek yardım ellerini uzatmalarıyla m?mk?n olacaktır. Victor Hugo, Sefiller’de Fransız Devrimi’nin topluma yansıyan t?m etkilerini; g?ky?z?n? olduğu gibi yery?z?n?, ?i?ekli bah?elerini olduğu gibi yer altı ?ukurlarını, kendi idealinde geliştirdiği d?zen ile birleştirerek g?zler ?n?ne serer. Ana karakteri Jean Valjean, bu yolculukta ?amurlu ?ukurları da bulutların ?zerindeki saadet tarhlarını da okur i?in tecr?be eder. Victor Hugo, iyiye ve doğruya y?nelik atılan her adımın kişiyi g?ky?z?ne yaklaştıracağını ve kişi bu denli yaklaşmışken bir yardım elinin mutlaka kendisine uzatılacağını bilir. Jean Valjean’a uzatılan el, şimdi Sefiller’in satırlarında y?z?n? g?ğe d?nm?ş olan okurlarına uzatılmaktadır. "İnsan ne kadar isteyebilirse o kadar yok etmek istiyorum insanoğlunun yazgısını; k?leliği mahk?m ediyorum, yoksulluğu kovuyorum, bilgisizliği okutuyorum, hastalığı tedavi ediyorum, geceyi aydınlatıyorum ve kine, d?şmanlığa d?şmanım. İşte ne olduğum ve işte 'Sefiller'i ni?in yazdığım. D?ş?nceme g?re 'Sefiller' temelinde kardeşlik ve ?atısında ilerleme olan bir kitaptan başka bir şey değildir. Şimdi yargılayın beni." Victor Hugo

?nl? İngiliz yazar Charles Dickens’ın ilk romanı olan "Mister Pickwick’in Maceraları", 1837 yılında tefrika olarak yayımlandığında b?y?k yankı uyandırdı. Adından da anlaşılacağı ?zere roman, Pickwick Kul?b?n?n kurucusu Mister Pickwick ve ?? arkadaşının ?eşitli g?zlemlerde bulunmak ?zere ?ıktıkları yolculukları konu ediniyor. Viktorya devrinin Londrası’ndan başlayıp taşraya uzanan o yolculuklarda tanıştıkları kişiler ve d?hil oldukları olaylar, Pickwick’in “insan doğasını anlamak”la ilgili muradını hakkıyla karşılıyor. Bunun yanı sıra kendisi başlı başına bir romana konu olabilecek pek ?ok karakter de mizahi bir dille okuyucuyla buluşuyor. Şişman ?ocuk Joe karakteri, tıp literat?r?ne ge?ip “Pickwick Sendromu”na adını verirken; “nevi şahsına m?nhasır bir uşak nasıl olur”u da Sam Weller’da g?r?yoruz. Orta sınıf bir aileden gelen ve erken yaşta ?alışmak zorunda kalarak iyi bir eğitim almaktan mahrum olan Dickens, eşsiz yeteneğiyle bug?n de edebiyatta ve başka bir?ok sanat t?r?nde ilham veren bir yazar olmayı s?rd?r?yor. "Ger?ek d?nyaya karışan ve hayatının en g?zel evresine erişen pek ?ok adamın kaderi, ger?ek dostlar edinmek ve sonra onları doğal seyirde kaybetmektir. B?t?n yazarların ya da tarih?ilerin kaderi, hayal? dostlar yaratmak ve sonra onları sanat seyrinde kaybetmektir."

?nl? İngiliz yazar Charles Dickens’ın ilk romanı olan "Mister Pickwick’in Maceraları", 1837 yılında tefrika olarak yayımlandığında b?y?k yankı uyandırdı. Adından da anlaşılacağı ?zere roman, Pickwick Kul?b?n?n kurucusu Mister Pickwick ve ?? arkadaşının ?eşitli g?zlemlerde bulunmak ?zere ?ıktıkları yolculukları konu ediniyor. Viktorya devrinin Londrası’ndan başlayıp taşraya uzanan o yolculuklarda tanıştıkları kişiler ve d?hil oldukları olaylar, Pickwick’in “insan doğasını anlamak”la ilgili muradını hakkıyla karşılıyor. Bunun yanı sıra kendisi başlı başına bir romana konu olabilecek pek ?ok karakter de mizahi bir dille okuyucuyla buluşuyor. Şişman ?ocuk Joe karakteri, tıp literat?r?ne ge?ip “Pickwick Sendromu”na adını verirken; “nevi şahsına m?nhasır bir uşak nasıl olur”u da Sam Weller’da g?r?yoruz. Orta sınıf bir aileden gelen ve erken yaşta ?alışmak zorunda kalarak iyi bir eğitim almaktan mahrum olan Dickens, eşsiz yeteneğiyle bug?n de edebiyatta ve başka bir?ok sanat t?r?nde ilham veren bir yazar olmayı s?rd?r?yor. "Ger?ek d?nyaya karışan ve hayatının en g?zel evresine erişen pek ?ok adamın kaderi, ger?ek dostlar edinmek ve sonra onları doğal seyirde kaybetmektir. B?t?n yazarların ya da tarih?ilerin kaderi, hayal? dostlar yaratmak ve sonra onları sanat seyrinde kaybetmektir."

Cao Xuequin tarafından 18. y?zyılın ortalarında yazılan Kızıl Odanın R?yası, ?in’in d?rt b?y?k klasik eserinden biri olarak kabul ediliyor. İlk kez 1792’de yayımlanan ve yarı otobiyografik nitelikler de taşıyan romanın, ?ing (Man?u) Hanedanlığı’na tekab?l eden d?nemi anlattığı kabul ediliyor.Yan yana konaklarda yaşayan Jia s?lalesinin iki kolunun g?nl?k yaşamlarının ayrıntılarıyla anlatıldığı, y?zlerce karakterin yer aldığı sayfalar, ?deta b?y?l? bir masal tadı bırakıyor okuyucuda. ?in feodal toplumunu ?ok iyi analiz etmiş olan Cao Xuequin, ?st ve alt sınıftan karakterler aracılığıyla feodalizmin a?mazlarını, zalimliğini, ikiy?zl?l?ğ?n? ve ahlaki durumlarını da cesaretle g?zler ?n?ne seriyor. Bunu da zaafları, acziyeti ve y?celiği ile insan doğasını muazzam yansıtarak ve hayaller, r?yalar, şiirler, şarkılar eşliğinde yaptığı i?in hem kadim ?in medeniyeti ve sanatıyla yakından tanışıyoruz hem de d?zen eleştirisi havada ve ger?eklikten kopuk kalmıyor. “Ger?ek, kurgudan daha tuhaftır.” der Mark Twain. Kim bilir, Kızıl Odanın R?yası’nın y?zlerce yıldır ayakta kalmasının bir sebebi de budur… Bir g?n ?l?ms?z Taocu Saygıdeğer H?k?ms?z, tekrar Mavi Bayır Zirvesi’nden ge?erken, g?ky?z?n?n tamirinde kullanılmayan taşı g?rd?; ?nceki gibi ?zerindeki yazılarla orada hareketsiz duruyordu. Bir kere daha dikkatle okuyunca, şiire yeni bir b?l?m eklenerek tamamlandığını fark etti. Bu yeni ifadeler birka? akıbeti ortaya koyuyor ve olaylarda eksik kalan par?aları birleştirip, orijinal hik?yenin altında yatan kader ?rg?s?n? tamamlıyordu.

Cao Xuequin tarafından 18. y?zyılın ortalarında yazılan Kızıl Odanın R?yası, ?in’in d?rt b?y?k klasik eserinden biri olarak kabul ediliyor. İlk kez 1792’de yayımlanan ve yarı otobiyografik nitelikler de taşıyan romanın, ?ing (Man?u) Hanedanlığı’na tekab?l eden d?nemi anlattığı kabul ediliyor. Yan yana konaklarda yaşayan Jia s?lalesinin iki kolunun g?nl?k yaşamlarının ayrıntılarıyla anlatıldığı, y?zlerce karakterin yer aldığı sayfalar, ?deta b?y?l? bir masal tadı bırakıyor okuyucuda. ?in feodal toplumunu ?ok iyi analiz etmiş olan Cao Xuequin, ?st ve alt sınıftan karakterler aracılığıyla feodalizmin a?mazlarını, zalimliğini, ikiy?zl?l?ğ?n? ve ahlaki durumlarını da cesaretle g?zler ?n?ne seriyor. Bunu da zaafları, acziyeti ve y?celiği ile insan doğasını muazzam yansıtarak ve hayaller, r?yalar, şiirler, şarkılar eşliğinde yaptığı i?in hem kadim ?in medeniyeti ve sanatıyla yakından tanışıyoruz hem de d?zen eleştirisi havada ve ger?eklikten kopuk kalmıyor. “Ger?ek, kurgudan daha tuhaftır.” der Mark Twain. Kim bilir, Kızıl Odanın R?yası’nın y?zlerce yıldır ayakta kalmasının bir sebebi de budur… Bir g?n ?l?ms?z Taocu Saygıdeğer H?k?ms?z, tekrar Mavi Bayır Zirvesi’nden ge?erken, g?ky?z?n?n tamirinde kullanılmayan taşı g?rd?; ?nceki gibi ?zerindeki yazılarla orada hareketsiz duruyordu. Bir kere daha dikkatle okuyunca, şiire yeni bir b?l?m eklenerek tamamlandığını fark etti. Bu yeni ifadeler birka? akıbeti ortaya koyuyor ve olaylarda eksik kalan par?aları birleştirip, orijinal hik?yenin altında yatan kader ?rg?s?n? tamamlıyordu.

Son d?nem Osmanlı aydınlarından Celal Nuri, İttihad-ı İslam adlı eserinde 20. y?zyılın başlarında T?rk ve İslam d?nyasında meydana gelen siyasi değişiklikleri ortaya koyarak İslam birliğinin ni?in gerekli olduğunu ifade etmiştir. Yazar, farklı b?lgelerde yaşayan M?sl?manlar hakkında bilgiler verir ve d?nemin g??l? devletlerinin g??s?z devletleri nasıl s?m?rd?ğ?ne dikkat ?eker. Avrupa emperyalizmine karşı T?rk-Arap birliğini savunan Celal Nuri, Avrupalı devletleri bu birliğin oluşturulmasında engel olarak g?rmektedir. İslam ?lkeleri ve toplumlarını ?eşitli başlıklar altında ele almış ve İslam toplumlarını pek ?ok y?nden değerlendirerek o g?nk? durumu yansıtmaya ?alışmıştır. Celal Nuri’ye g?re İslam birliği sadece İslam d?nyası i?in değil, bozulan d?nya d?zeni nedeniyle b?t?n insanlık i?in zorunlu h?le gelmiştir. "İslamiyet d?nyada mevcut kuvvetlerin en ?nemlisidir. En b?y?ğ?d?r. Yalnız, şimdiki h?lde, bu kuvvet uykudadır. Fakat ?lm?ş değildir. Nicelik ?zelliklerine zarar gelmemiştir. Aksine keyf? olarak b?y?m?şt?r. M?sl?manlar kadar vicdani esaslardan ve b?t?nl?ğ?nden ayrılmaz, ayrılamaz başka bir kuvvet yoktur. Zemin, iklim, zaman, tabiat, yayıncılık, ekonomik durumlar, lisan asla İslam’ın d?zenini bozamaz. Aksine İslam’ın birbirinden uzak bulunması, esaret altında ya da Nasraniyet y?netimi altında kalması onun karakterindeki birlik ?zelliğini artırır."

Eserlerinde genellikle İslam’a, İslami şahsiyetlere, Osmanlı’ya karşı olumsuz fikirler ?ne s?ren Batılı yazarlara karşı, İslam’ı ve Osmanlı’yı m?dafaa gayesi g?den Namık Kemal’in tarih? konuda kaleme aldığı ???nc? eser olan “Evrak-ı Perişan”, ?? kahramanın hayat hik?yesini anlatır: Sel?haddin-i Eyyubi, Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim. Yazar, Sel?haddin-i Eyyubi’nin hayat hik?yesini, Michaud’nun, “Ha?lılar Tarihi” adlı eserinin T?rk?eye ?evrileceğinin haberini aldığı zaman Fransız yazarın ?ne s?rd?ğ? aslı olmayan iddialara karşı bu İslam kahramanını savunmak i?in yazdığını ifade eder. Fatih Sultan Mehmet ve Yavuz Sultan Selim’in hayat hik?yelerinin de aynı duygularla kaleme alındığı belli olmaktadır. Ayrıca yazar, eserin baş kısmına “İstila Devri” başlıklı bir risalesini eklemiştir.