программы ЛитРес

Die zwei komischsten Menschen im deutschen Fernsehen auf einer Reise durch die Fallhöhen und Untiefen der Heimat: Von der Romantik-Route übers Ruhrgebiet bis in den Spreewald entdecken Wolfgang und Anneliese eine Sehenswürdigkeit nach der anderen, singen ihre größten Hits und treffen viele zauberhafte Menschen – aber auch ihre eigenen Fans. Eine komplett unvergessliche Deutschland-Reise!

Eine fein-w?rzige Auslese aus Anke Engelkes und Bastian Pastewkas Schaffen rund um das Fest der Feste mit einem munteren Wiedersehen mit den Br?msekl?tens, Wolfgang und Anneliese, Inka Palaske, Ottmar Zittlau und vielen mehr. Eben alles, was man braucht, um die Festtage zu ?berstehen. Besinnlichkeit bis zum Abwinken. Quasi die Greatest Hits von "Wolfgang & Anneliese", aus «Ladykracher», «Danke Anke!» der "Wochenshow" und «Pastewka».

Es ist endlich soweit!!! 1,90m geballte Comedy!!! Faisal Kawusi, der sympathische Afghane von nebenan, erobert mit seinem ersten Soloprogramm «Glaub nicht alles, was du denkst» die B?hnen der Republik. Selbstironisch, komisch, mit gedanklicher Sch?rfe und viel Humor geht es um die Vorurteile, die das junge Comedy Schwergewicht, jeden Tag umkreisen. «Ist das sein Bauch oder ein Bombeng?rtel?» ist eine der Standardfragen, die sich die Menschen stellen.

XX əsr Azərbaycan klassiklərindən, d?nya romantizminin orijinal simalarından olan Məhəmməd Hadi (1879-1920) ədəbiyyatımız tarixində şərəfli yer tutur. O, milli romantizmin ideya-estetik prinsiplərini zəngin bədii yaradıcılıq təcr?bəsində və ədəbi-tənqidi əsərlərində əsaslandırmışdır. Hadi t?rk, Şərq və Avropa ədəbiyyatlarını, fəlsəfəsini dərindən mənimsəmiş və b?t?n bu təsirləri şeirlərində yaradıcı şəkildə əks etdirmişdir. Əfsuslar olsun ki, d?vr?n bəzi başqa Azərbaycan və T?rkiyə şairləri kimi Məhəmməd Hadinin də dilindəki m?rəkkəb ifadələr, ərəb-fars tərkibləri oxucunun bu b?y?k şairi lazımınca qavramasına, dərk etməsinə m?əyyən ?ətinliklər t?rədir. Se?ilmiş əsərlərindən ibarət olan bu kitabında Hadinin ?z romantik təbiətindən gələn bir g?clə daim işığa ?ağıran şeirləri, qiymətli sənət n?munələri olan poemaları, eləcə də y?ksək bəşəri duyğular aşılayan və m?əllifin yaradıcılıq idealları ilə səsləşən iqtibas və tərc?mələri toplanmışıdır.

Aşıq Ələsgər hər bir azərbaycanlıya qan ilə kе?miş, onun mənəviyyatının bir hissəsinə ?еvrilmiş s?z ustadıdır. Sеhr dolu şеirləriylə Ələsgər m?c?zəsi sadəliyin m?c?zəsidir. Bеləsənətkarlara еldə “Haqq aşığı” dеyərlər. Qanında Dədə Qorqudu, Qurbanini, Qaracaoğlanı, Yunus Əmrəni, Sarı Aşığı daşıyan Dədə Ələsgər şirinliyi, doğmalığı – m?drikliyin, səmimiyyətin zirvəsidir. Ələsgər aşıq poеziyamızın sonuncu nəhəngidir. O, yaratdığı dilin və doğma xalqının yaddaşında b?llur s?z və musiqi kimi qalan g?zəllik vurğunu, həyat aşiqi, saflıq və səmimiyyət ustadıdır. Sinəsini ?z?nə dəftər еdən Ələsgər aşıq şеrinin, dеmək olar ki, b?t?n formalarına m?raciət еtmiş, qoşma, gəraylı, təcnis, qıfılbənd, dodaqdəyməzlər yaratmış, dеyişmələr iştirak?ısı olmuşdur. Bu kitaba q?drətli еl sənətkarının əldə olan şеirləri və adı ilə bağlanan dastan-rəvayətlər toplanmışdır. Aşıq Ələsgərin b?y?kl?y? xalq həyatını, insan talеyini, sеvinc və kədər hisslərini nеcə ifadə еtməsindədir. Aşıq Ələsgərin b?y?kl?y? ondadır ki, min illik ənənənin axarında ?z s?z?n? dеyə bilmiş, min dəfələrlə təkrar olunmuş formalarda hе? kəsi təkrar еtməmiş, hamının işlətdiyi adi s?zlərdən hamını hеyrətdə qoyacaq bir poеziya yaratmışdır.

XVIII əsr Azərbaycan ədəbiyyatının ən g?rkəmli n?mayəndəsi he? ş?bhəsiz, Molla Pənah Vaqifdir. Vaqif yaradıcılığı ilə xalq şeirinin təsiri yazılı ədəbiyyatımızda ?st?nl?k qazanır. Şairin poeziyası əsrin ziddiyyətlərini, sevinc və kədərini daha parlaq ifadə etdiyi ???n b?t?vl?kdə Azərbaycan milli ədəbiyyatının bu d?vr?n? Vaqif əsri adlandırmaq olar. Şairin yaradıcılığında məhəbbət lirikası əsas yer tutur. G?zəllərin vəsfi Vaqif lirikasının əsas motividir. Şair onların bədii portretini məharətlə yaradıb, etnoqrafik detalları, milli koloriti qabarıq şəkildə əks etdirib. Onun qələmə aldığı şeirlər xarici və daxili zənginliyi ilə fərqlənirlər. Əlyazmalar əsasında, c?nglərdən istifadə edilməklə tərtib olunmuş bu kitabda b?y?k şairin qoşma, təcnis, qəzəl, m?xəmməs və s. – dən ibarət əsərləri toplanmışdır.

Dahi Azərbaycan şairi və m?təfəkkiri Nizami Gəncəvi “Xəmsə” ilə bərabər ?mr? boyu lirik şeirlər yazmış və iyirmi min beytlik bir divan tərtib etmişdir. Nizaminin əldə olan lirik irsi klassik Şərq şeirinin ?? əsas şəklini – qəsidə, qəzəl, r?bai şəkillərini əhatə edir. Hal-hazırda əldə olmayan bu divandan yalnız altı qəsidə, y?z iyirmi qəzəl, otuz r?bai məlumdur. Y?ksək sənətkarlıqla yaradılan və məzmun zənginliyi, ideya dərinliyi ilə diqqəti cəlb edən bu şeirlərə nikbin ruh hakimdir. Lirikalarında xalq m?vqeyindən ?ıxış edən şair d?vr?n?n kəşməkəşli hadisələrinə ayıq m?nasibət bəsləyir, gah qəzəbini və heyrətini, gah xəbərdarlıq və şikayətlərini, gah qorxu və inamını əks etdirir, ədalətin, d?zl?y?n, dostluğun, əməksevərliyin bərqərar olmasına ?alışır. Gah m?əllim olub ağıllı nəsihətlər verir, gah ittiham?ıya ?evrilib haqsızlığa, z?lmə, acg?zl?yə, riyakarlığa ?l?m h?km? oxuyur.

G?rkəmli Azərbaycan şairi, filologiya elmləri doktoru, əməkdar incəsənət xadimi, insan h?quqları uğrunda b?y?k m?bariz Xəlil Rza Ulut?rk əsrin m?rtəce q?vvələrinə qarşı hələ gənc illərindən başladığı g?ndəlik d?y?şlərində g?zəştsiz, prinsipial, işıqlı m?vqe tutduğu ???n 1990-nın qanlı yanvar g?nlərində həbsə alınmış və doqquz aya yaxın həbs m?ddətində coşqun, qaynar, ilhamlı yaradıcılıq həyatını bir an da dayandırmamış, məhkəmə tərəfindən tam bəraət almış, zindan şeirlərinə və d?nya ş?hrətli “Davam edir 37…” əsərinə g?rə M.F.Axundzadə m?kafatına layiq g?r?lm?şd?r. Şairin bu kitabının bədii sanbalı, satqınlıq kursu g?t?rənlərə qarşı amansızlığı, qəzəb və nifrətinin sağlamlığı g?stərir ki, m?htəşəm poeziya yaradıcısı daha y?ksək qiymətə layiqdir. Şair ???n zindan məfhumu həmişə s?z?n əsl mənasındakı zindan deyildir. Əsl sənətkar işıqlı d?nyada – onu darıxdıran m?vcud cəmiyyətdə də ?z?n? zindanda sayır, haqq səsini, etiraz harayını, xalqın bağrından doğan fəryadını ucaldır və bu fəryad gec-tez onu həqiqi zindana gətirir. Başqaları “yenidənqurma” deyilən “yeni g?nləri” vəsf etməyə ibarəli s?zlər, yeni qafiyələr axtaranda Xəlil Rza “yeni inqilabın” yaradıcılarının g?zlərinin i?inə dedi ki: “Davam edir 37, daha kəskin, daha ciddi!” Xəlil Rza doqquz ay həbsxanada doğma Azərbaycandan, geniş d?nyadan təcrid edilib yaşamışdı. Siyasi dustaq buxovları, zindan z?lməti onun məğrur şəxsiyyətinin, kəsərli poeziyasının qabağında aciz və cılız g?r?n?rd?: Dəftər-qələm istədim, əmrə əməl etdilər, – Azadsınız! – s?ylədim, s?r?şd?lər, getdilər. Şairin şeirlərində azadlıqda olanda qələbə ?ala bilmədiyin d?şməninlə imkan d?şərsə, zindanda mərdliyinlə, qətiyyətinlə qələbə ?almalısan, ələx?sus o halda ki, d?şmən sənin ?z?ndədir, ?z i?indəcə sənə meydan oxuyur. Və ?z?n ?z?nə, ?z i?indəki d?şməninə qələbə ?ala bilməsən, kənardakı d?şmənlər səni asanca yıxacaqlar: Qırdım, atdım qəlyanı, uzaqlaşdı t?st?lər, Azca dincəldi sinəm, bir s?z s?ylədim bu dəm. Birinci d?şmənimi məhv etmişəmsə əgər, B?t?n d?şmənlərimin ?hdəsindən gələrəm! Şair ?z poeziyası ilə millət?i, təcəv?zkar siyasətlərə, belə iyrənc siyasətlərin liderlərinə s?z divanı tutur, amma bu s?z divanı he? də həmin millət?i, təcav?zkar siyasətlərin, bu siyasətlərin liderlərinin mənsub olduğu xalqın ?nvanına deyildir. Xəlil Rzanın zindan g?nlərinin anlarından doğan sətirlərində şairin əyilməz iradəsini, əzəmətli poeziyasının qanadlarını, ən ağır məqamlarda da kişi d?z?m?n?, həyat nikbinliyini duymaq olur…

G?rkəmli Azərbaycan şairi, filologiya elmləri doktoru, əməkdar incəsənət xadimi, insan h?quqları uğrunda b?y?k m?bariz Xəlil Rza Ulut?rk əsrin m?rtəce q?vvələrinə qarşı hələ gənc illərindən başladığı g?ndəlik d?y?şlərində g?zəştsiz, prinsipial, işıqlı m?vqe tutduğu ???n 1990-nın qanlı yanvar g?nlərində həbsə alınmış və doqquz aya yaxın həbs m?ddətində coşqun, qaynar, ilhamlı yaradıcılıq həyatını bir an da dayandırmamış, məhkəmə tərəfindən tam bəraət almış, zindan şeirlərinə və d?nya ş?hrətli “Davam edir 37…” əsərinə g?rə M.F.Axundzadə m?kafatına layiq g?r?lm?şd?r. Şairin bu kitabının bədii sanbalı, satqınlıq kursu g?t?rənlərə qarşı amansızlığı, qəzəb və nifrətinin sağlamlığı g?stərir ki, m?htəşəm poeziya yaradıcısı daha y?ksək qiymətə layiqdir. Şair ???n zindan məfhumu həmişə s?z?n əsl mənasındakı zindan deyildir. Əsl sənətkar işıqlı d?nyada – onu darıxdıran m?vcud cəmiyyətdə də ?z?n? zindanda sayır, haqq səsini, etiraz harayını, xalqın bağrından doğan fəryadını ucaldır və bu fəryad gec-tez onu həqiqi zindana gətirir. Başqaları “yenidənqurma” deyilən “yeni g?nləri” vəsf etməyə ibarəli s?zlər, yeni qafiyələr axtaranda Xəlil Rza “yeni inqilabın” yaradıcılarının g?zlərinin i?inə dedi ki: “Davam edir 37, daha kəskin, daha ciddi!” Xəlil Rza doqquz ay həbsxanada doğma Azərbaycandan, geniş d?nyadan təcrid edilib yaşamışdı. Siyasi dustaq buxovları, zindan z?lməti onun məğrur şəxsiyyətinin, kəsərli poeziyasının qabağında aciz və cılız g?r?n?rd?: Dəftər-qələm istədim, əmrə əməl etdilər, – Azadsınız! – s?ylədim, s?r?şd?lər, getdilər. Şairin şeirlərində azadlıqda olanda qələbə ?ala bilmədiyin d?şməninlə imkan d?şərsə, zindanda mərdliyinlə, qətiyyətinlə qələbə ?almalısan, ələx?sus o halda ki, d?şmən sənin ?z?ndədir, ?z i?indəcə sənə meydan oxuyur. Və ?z?n ?z?nə, ?z i?indəki d?şməninə qələbə ?ala bilməsən, kənardakı d?şmənlər səni asanca yıxacaqlar: Qırdım, atdım qəlyanı, uzaqlaşdı t?st?lər, Azca dincəldi sinəm, bir s?z s?ylədim bu dəm. Birinci d?şmənimi məhv etmişəmsə əgər, B?t?n d?şmənlərimin ?hdəsindən gələrəm! Şair ?z poeziyası ilə millət?i, təcəv?zkar siyasətlərə, belə iyrənc siyasətlərin liderlərinə s?z divanı tutur, amma bu s?z divanı he? də həmin millət?i, təcav?zkar siyasətlərin, bu siyasətlərin liderlərinin mənsub olduğu xalqın ?nvanına deyildir. Xəlil Rzanın zindan g?nlərinin anlarından doğan sətirlərində şairin əyilməz iradəsini, əzəmətli poeziyasının qanadlarını, ən ağır məqamlarda da kişi d?z?m?n?, həyat nikbinliyini duymaq olur…

Kitabda klassik Azərbaycan ədəbiyyatının q?drətli n?mayəndəsi Məhsəti Gəncəvinin m?xtəlif mənbələrdən g?t?r?lm?ş r?bailəri toplanmışdır. Bu r?bailər d?vr?n?n humanist poeziyası – Xaqani, Nizami yaradıcılığı ilə yaxından bağlı olmaqla d?nyəvi hisslər tərənn?m edir, insanı, onun g?zəlliyini, arzu və istəklərini ifadə edir, onun həyat eşqinin, rəngarəng duyğularının poetik ifadəsi kimi ?z?n? g?stərir.

B?y?k Azərbaycan şairi və m?təfəkkiri Mirzə Şəfi Vazehin əldə olan qəzəl, m?xəmməs və r?bailəri onun nə qədər zəngin yaradıcılıq təcr?bəsinə və y?ksək istedada malik olduğunu g?stərir. Bu kitabda Mirzə Şəfinin doğma ana dilindəki şeirləri, farsca yazdığı şeirlərinin orijinalı və sətri tərc?mələri, almanca şeirlərinin bədii tərc?mələri verilmişdir. Şairin bu təranələrində ictimai-fəlsəfi ideyalar əsas yer tutur. Şairin yaşadığı d?vrdə həmin ideyalar, b?t?n k?hnə cəmiyyətə, onun həyat tərzi və geri qalmış g?r?şlərinə qarşı ?evrilmişdir. O d?vrdə k?hnə cəmiyyətə, islam dini və şəriət qaydalarına qarşı az adam belə a?ıq, cəsarətlə ?ıxış edə bilərdi. Mirzə Şəfi bu şeirlərində eyni zamanda, həyatdan z?vq almağa ?ağırır.

Kitabda 20 noyabr 1991 şəhidlərindən biri – istedadlı telejurnalist Alı Mustafyevin şeirləri daxil edilmişdir. Azərbaycan xalqının b?y?kl?y?n?, vətən torpaqlarının m?qəddəsliyini tərənn?m edən, yaşadığımız d?vr?n ağrı və acılarını, 20 Yanvar şəhidlərinin faciəsini əks etdirən şeirlərə əsas yer verilmişdir. Doğma el-obaya bağlılıq, coşğun həyat eşqi, saf və təmiz məhəbbət duyğuları poetik bir dillə ifadə olunmuşdur.

B?y?k Azərbaycan şairi və m?təfəkkiri Mirzə Şəfi Vazehin əldə olan qəzəl, m?xəmməs və r?bailəri onun nə qədər zəngin yaradıcılıq təcr?bəsinə və y?ksək istedada malik olduğunu g?stərir. Bu kitabda Mirzə Şəfinin doğma ana dilindəki şeirləri, farsca yazdığı şeirlərinin orijinalı və sətri tərc?mələri, almanca şeirlərinin bədii tərc?mələri verilmişdir. Şairin bu təranələrində ictimai-fəlsəfi ideyalar əsas yer tutur. Şairin yaşadığı d?vrdə həmin ideyalar, b?t?n k?hnə cəmiyyətə, onun həyat tərzi və geri qalmış g?r?şlərinə qarşı ?evrilmişdir. O d?vrdə k?hnə cəmiyyətə, islam dini və şəriət qaydalarına qarşı az adam belə a?ıq, cəsarətlə ?ıxış edə bilərdi. Mirzə Şəfi bu şeirlərində eyni zamanda, həyatdan z?vq almağa ?ağırır.

Nəsimi dilin zənginliklərindən qəzəllərində ?z?nəməxsus bir ustalıqla istifadə edir. Bəzən şair şeirlərini yalnız xitab və ifadəli təkrarlar ?zərində qurur. Filosof-şairin poeziyası ?ox tez bir zamanda Orta Asiya, T?rkiyə və İran xalqları arasında populyarlıq qazanır. Mənsur Həllacla birlikdə onun adı ?z əqidəsi uğrunda qeyri-adi sədaqət və cəsurluq rəmzinə ?evrilir. Onun əsərləri bir ?ox dillərə ?evrilir və həmin dillərdə yazıb-yaradan şairlər onu təqlid edirlər. Nəsiminin şeirlərini xalq arasında avazla oxumaq və onun h?rufi ideyalarını təbliğ etmək ?st?ndə bir ?oxları əzablara qatlaşır, hətta canlarından da ke?irlər.