Laokoon, Laokoon… yaxud bir romanın «ger?ək» yazılma tarix?əsi

M?əllifinin kinossenari kimi yazdığı, lakin kimsəyə sata bilmədiyi ???n menecerinin məsləhəti ilə romana ?evirdiyi, nəticədə ona d?nya ş?hrəti qazandıran bu əsər oxucu qəlbini riqqətə gətirir.

G?zlənilən bir qətlin tarix?əsi (isp. Cr?nica de una muerte anunciada) – Qabriel Qarsiya Markesin 1981-ci ildə nəşr olunmuş romanıdır. Roman 21 yaşlı ərəb mənşəli kolumbiyalı gənc Santyaqo Nasarın qətlindən bəhs edir. Əhvalat şəhərə 27 il sonra bu hadisəni araşdırmaq ???n qayıdan m?əllif tərəfindən nəql edilir. Santyaqo Nasar səhər saat 5:30-da yuxudan durub, şəhərə gəmi ilə gələn yepiskopu g?rməyə hazırlaşır. Santyaqo ke?ən gecə b?t?n şəhər əhlinin iştirak etdiyi Bayyardo San Roman ilə Anxela Likarionun toyundakı sərxoşluqdan sonra s?stl?k ke?irir. Evdən ?ıxmazdan qabaq, o anası Plasido Lineroya gecə g?rd?y? yuxusunu danışır. Yuxuda Santyaqo əncirlikdə gəzişdiyini g?r?r. Yuxuda ağacları g?rmək pis əlamətdir, ancaq Plasida Linero, təcr?bəli yuxuyozan olmağına baxmayaraq, buna fikir vermir. Santyaqo şəhər sakinləri ilə birlikdə yepiskopu qarşılamaq ???n limana yola d?ş?r. Şəhərlilərin ?oxusu ?zləri ilə xoruz aparır, ??nki deyildiyi kimi yepiskopun ən ?ox sevdiyi x?rək xoruz pipiyindən bişirilmiş şorbadır. G?zlənildiyinin əksinə, yepiskopun gəmisi limanda dayanmır, və o sadəcə g?yərtədə durub, sakinlərə əl eləyir. Yeni evlənmiş Anxela Vikarionun qardaşları, Pedro və Paolo da limana gəlir. Onlar Santyaqonu ?ld?rmək niyyətindədir. Bundan sonra ?tən gecə ke?ən toy təsvir edilir. Toydan sonra Bayyardo və Anxela yeni evlərinə gedir, ancaq Bayardo Anxelanı bakirə olmadığını aşkar edib, onu valideyinlərinin evinə qaytarır. Pablo və Pedro ondan «„ismətinin“» kim tərəfindən pozulduğunu soruşur və Anxela, Santyaqo Nasarın adını ?əkir. Qardaşlar ailənin namusunu bərpa etmək ???n, Santyaqonu ?ld?rmək qərarına gəlirlər. Onlar şəhəri gəzib, Santyaqonu ?ld?rmək ???n axtardıqlarını hamıya deyirlər. G?r?nd?y? kimi onlar gizlicə Santyaqonun hazırlanan qətl haqqında xəbər alıb qa?masına ?mid edir. Ancaq şəhər sakinlərinin he? biri qardaşların Santyaqonu ?ld?rmək niyyətini ciddi qəbul etmir və beləliklə, Santyaqonu xəbərdar edən olmur. Polis Vikario qardaşlarının əlindən bı?aqları alıb, onları yatmağa g?ndərir. Ancaq onlar evdən başqa silah g?t?r?b, saat 4:30-da Santyaqonun evinin qabağındakı d?kanda oturub, onun yepiskopu qarşılamaq ???n ?ıxmasını g?zləyirlər. Santyaqo arxa qapıdan ?ıxır və qardaşlar onu axtarmaq ???n limana yollanırlar. Bundan sonra Santyaqonun ?l?m?ndən sonrakı onun meyitinin yarılması təsvir edilir. Onun daxili orqanlarının Vikario qardaşlarının yetirdiyi ?oxsaylı bı?aq zərbələrindən təmamilə məhv edildiyi bildirilir. Qardaşlar girov ?dəmək ???n pulları olmadığından, istintaqın s?rd?y? ?? ili həbsdə ke?irməli olur. Onlar Santyaqo ?ld?rd?y?n? boyunlarına alır, ancaq bunu namus ?st?ndə etdiklərini irəli s?rərək, ?zlərinin g?nahsız olduğunu bildirir. Məhkəmə onlara bəraət qazandırır. Santyaqonun ?l?m?ndən sonra Anxela anası ilə başqa şəhərə k???r. Anxela Bayyardo San Romanı sevdiyini aşkar edir və ona uzun illər boyu sevgi məktubları yazır, ancaq he? bir cavab almır. Nəhayət, illər sonra Bayyardo onun yanına qayıdır və Anxelanın iki minə yaxın a?ılmamış məktubunu g?stərir. Roman Santyaqonun ?ld?r?lməsinin təsviri ilə bitir. Yepiskop gedəndən sonra, Santyaqonun qətlinin hazırlaşdığını bilən şəhər sakinləri onun evinin qabağındakı meydana yığışır. Santyaqo nişanlısı Flora Migelin evinə gəlir və burada Floranın atası Vikario qardaşlarının Santyaqonu ?ld?rmək istədiyini ona deyir. ?aşmış Santyaqo buna tam olaraq inanmır və evinə yollanır. O meydana ?atanda, d?kanın sahibəsi Klotilde Armenta onu evə qa?mağa səsləyir, ancaq Plasida Linero səhvən oğlunun artıq i?əridə olduğunu d?ş?nd?y?ndən, həyət qapısının cəftəsini bağlayır. Santyaqo i?əri girə bilmir və Vikario qardaşları onu bı?aqlayıb ?ld?r?rlər

Bu kitab arzuları anındaca həyata ke?irən m?c?zəvi daşın – amuletin itən par?asını axtaran uşaqların ke?mişə və gələcəyə qeyri-adi səyahətlərindən bəhs edir.

"Mehmed Uzun, ?mr?n?n son d?nemecinde onu hayata bağlayan ve tarihin g?rkemli atlarının dizginlenemez nal seslerinin ?l?ms?z yankılarını g?n?m?ze taşıyan Hawara D?cley? (Dicle'nin Sesi) romanının yolculuğunu bir g?nl?k formunda aktardığı Bir Romanın Hatıra Defteri'nde, bir yapıtın ilmek ilmek işlenişini g?zler ?n?ne seriyor. B?ylece, yalnızca tek bir esere ait kılavuz olmaktan ?ıkarak, yaratma kudreti ve sancısının yazarda neye tekab?l ettiğinin izleğinin de t?m y?nleriyle s?r?lebildiği ?arpıcı bir anlatıya d?n?ş?yor. ""Taraflı ve nesnel, tutkulu ve serinkanlı, ?fkeli ve anlayışlı olma"«nın ?etrefil dengesini tutturmaya ?alışan Mehmed Uzun'un yazar kimliğinin yanı sıra d?nya vatandaşı olma ?abasının b?t?nl?kl? bir sonucu…»

“Azərbaycan nağılları” silsiləsində xalqımızın qədim d?nyag?r?ş?, ?mumiləşdirilmiş qəhrəman obrazları, ibrətamiz əhvalatlar, xeyirlə şərin əbədi-əzəli m?barizəsi və s. kimi m?vzulara rast gələ bilərsiniz. Bu kitabda "G?y?ək Fatmanın nağılı", "Pəri xanımın nağılı" və "Ağıllı qocanın nağılı" yer alıb.

T?rkiyənin məşhur roman?ılarından olan Şule Şenler Y?ksel mənəvi maarifləndirmə təbliğ edən və t?rk insanının keşməkeşli həyat hekayələrindən bəhs edən əsərləri ilə oxucular arasında sevilməkdədir.

İkimiz de bir ?nceki asrın insanı olmakla, son insanlar olmakla bu aşka layık g?r?ld?k. Birbirimizle ?d?llendirildik, ?ağcıl oyuncaklardan uzak durduğumuz i?in. Sosyal medya denen ??pl?kte elimizi ayağımızı kirletmeyişimize hi? girmiyorum bile… Son insanlar. Konuşmak i?in yan yana gelen. Bir k?ğıt alıp vererek bilgiyi paylaşan, toprak ve taş ?zerinde, kendi ayakları ?st?nde buluşan. Bir ırmak kıyısındaydın ilk g?rd?ğ?mde seni. Bir ırmak kıyısına yakışıyordu duruşun. Karşıdaydın, benim ırmağımın kıyısında, tam karşımda. Suyun ?st?nde y?r?yen İsa gibi ge?tin benim yakama, ayakların ıslanmadan. Yere basmadan hi? ayakların. Bir semahta gibiydin, ?ark hareketini zihnim tamamlıyordu, b?y?k bir devran vardı y?r?y?ş?nde, kanın damardaki deveranını andırıyordu. Sen y?r?yordun, kan y?r?yordu yery?z?n?n kuruyan damarlarına, kalbimin aort damarına. Benim yakama ge?iyordun, yakamı ilk defa bırakıyordu yalnızlık. D?ş?yordu yakamdan bin bir ş?phe. Sıyırıyordum yakamı ?l?mc?l endişelerden.

M.Abdulla ədəbi fəaliyyətə XX əsrin 80-ci illərində başlayıb.Yazdığı əsərlər kitab şəklində k?tləvi tirajla buraxılıb. Kitabda m?xtəlif illərdə m?haribə m?vzusunda yazılan hekayələr toplanmışdır.